Aller au contenu principal

De littera Y (Virgile, éd. S. Brant, Strasbourg, 1502, Fol. A11v)

Notice précédente Notice n°116 sur 116

Date :
1502
Nature de l'image :
Gravure sur bois
Lieu de conservation :
Cod. Heid. 370,319 (Signatur/Shelfmark UB)

Analyse

Annotations :

1. L’image illustre le texte suivant, qui figure sur la page en regard, au folio A12r (en fin de volume) :
Littera pythagoræ discrimine secta bicorni.
Humanæ vitæ speciem præferre videtur.
Nam via virtutis dextrum petit ardua callem.
Difficilemque aditum primum spectantibus offert:
Sed requiem præbet fessis in vertice summi.
Molle ostentat iter via lata: sed ultima meta
Præcipitat captos: voluitque per ardua saxa.
Quisquis enim duros casus virtutis amore
Vicerit: ille sibi laudemque decusque parabit.
At qui desidiam: luxumque sequetur inertem:
Dum fugit oppositos incauta mente labores.
Turpis inopesque simul miserabile tranfigit ævum.
Ce texte est suivi d’un second développement :
Littera pythagoræ discrimine secta bicorni.
Humanæ vitæ speciem præferre videtur.
Nam via virtutis dextrum petit ardua callem.
Difficilemque aditum primum spectantibus offert:
Sed requiem præbet fessis in vertice summi.
Molle ostentat iter via lata: sed ultima meta
Præcipitat captos: voluitque per ardua saxa.
Quisquis enim duros casus virtutis amore
Vicerit: ille sibi laudemque decusque parabit.
At qui desidiam: luxumque sequetur inertem:
Dum fugit oppositos incauta mente labores.
Turpis inopesque simul miserabile tranfigit ævum.

Ce texte est suivi d’un second développement :
4. NAI KAI OY PYTHAGORIKON
Est et Non cuncti monosyllaba nota frequentant.
His demptis nil est, hominum quod sermo volutet.
Omnia in his et ab his sunt omnia, sive negoti
sive oti quicquam est, seu turbida sive quieta.
Alterutro, pariter nonnumquam, saepe seorsis
obsistunt studiis, ut mores ingeniumque,
ut faciles vel difficiles contentio nancta est.
Si consentitur, mora nulla intervenit «est est»:
sin controversum, dissensio subiciet «non». Hinc
fora dissultant clamoribus, hinc furiosi
iurgia sunt circi, cuneati hinc laeta theatri
seditio, et tales agitat quoque curia lites.
Coniugia et nati cum patribus ista quietis
verba serunt studiis salva pietate loquentes.
Hinc etiam placidis schola consona disciplinis
dogmaticas agitat placito certamine lites.
Hinc omnis certat dialectica turba sophorum.
Est lux: estne dies ergo? Non convenit istuc.
Nam facibus multis aut fulgeribus quotiens lux
est nocturna homini, non est lux ista diei.
Est et non igitur, quotiens lucem esse fatendum est
sed non esse diem. Mille hinc certamina surgunt,
hinc pauci multi quoque talia conmeditantes
murmure concluso rabiosa silentia rodunt.
Qualis vita hominum, duo quam monosyllaba versant!

2. Gravure tirée des Publij Virgilij Maronis Opera, éd. Sébastien Brant, impr. G. Grieninger, Strasbourg, 1502.
Le texte intitulé « la lettre de Pythagore ou l’Y » est une petite pièce apocryphe autrefois attribuée à Virgile.
3. http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/vergil1502

Objets :
Lettre Y

Informations techniques

Notice #014217

Image HD

Identifiant historique :
B3536
Traitement de l'image :
Image web